اسکیزوفرنی چه نوعی از بیماری است؟

اسکیزوفرنی یه اختلال جدی در مغز است که نحوه تفکر فرد، اعمال، بیان احساسات و همچنین درک واقعیت فرد رو دچار صدمه میکند. افراد مبتلا به این اختلال ( که حادترین و ناتوان کننده ترین نوع بیماری های روانی حساب می شود) در اجتماع (محیط کاری و مدرسه) و دربرقراری روابط اجتماعی غالبا دچار مشکل هستند. اسکیزوفرنی شخص رو وحشت زده کرده و از حالت طبیعی رفتاری خارج می کند. این بیماری تا آخر عمر با فرد مبتلا همراه است و متاسفانه قابل درمان نیست اما می شود با راه های مناسبی این بیماری رو کنترل کرد. درمان و کنترل اسکیزوفرنی به کمک روانپزشک یا روانشناس ممکن است.

برخلاف باور عامه، افراد مبتلا به اسکیزوفرنی دچار تعدد شخصیت نیستند. اسکیزوفرنی یه نوع جنون است، یعنی یه نوع بیماری روانی که در اثر اون شخص نمیتواند تفاوت واقعیت و تخیل رو تشخیص بدهد. در مواقعی از زمان افردی که دچار این اختلال هستن ارتباط خودشون با واقعیت رو از دست میدهند و جهان برای آن ها به صورت آشفته بازاری از صدها تصویر و صدا تبدیل می شود.

اخلاق  و طرز رفتار این دسته از بیماران ممکن است بسیار مشکوک و حتی ترسناک باشد. به تغییرات ناگهانی در شخصیت و رفتار این بیماران که در مواقع عدم تشخیص واقعیت و خیال رخ می دهد، اختلال روانی می گویند. شدت این بیماری در هرشخص نسبت به دیگری متفاوت است.

نشانه ها و علائم بیماری اسکیزوفرنی

 بیمارای مبتلا به اسکیزوفرنی دنیای درونی و طرز رفتار و اخلاقشان به طور ویژه ای تغییر پیدا میکنه که احتمالا بصورت یکی ازموارد زیر هست :

گوشه گیری اجتماعی

زوال شخصیت (یه حس غیرواقعی، مبهم و در حالت رویا بودن)، که بعضی مواقع با اضطراب شدید همراه می شود

کاهش اشتها

هذیان

توهم (شنیدن یا دیدن چیزهایی که وجود ندارند)

احساس کنترل شدن توسط نیروهای خارجی

حرف های نامربوط

 

 

نشانه‌ها و علائم اسکیزوفرنی

• هذیان:

 هذیان عبارت است از عقایدی که از واقعیت فاصله دارند ولی فرد مبتلا شدیدا به آن‌ها معتقد بوده و در مورد واقعی نبودن آن‌ها شک ندارد. مثل هزیان گزند و آسیب که طی آن فرد فکر می‌کند که دیگران قصد آزار و اذیت او را دارند یا فکر می‌کند افرادی او را تعقیب می‌کنند یا در خانه و محل کارش دوربین یا ضبط صوت کار گذاشته‌اند. سایر هزیان‌ها عبارتند از: هزیان کنترل، هزیان پخش افکار، هزیان انتساب، هزیان خیانت، هزیان بزرگمنشی، هزیان احساس گناه و … . در هزیان کنترل، فرد مبتلا باور دارد که کنترلش دست خودش نیست و نیروی دیگری رفتار و افکار او را کنترل می‌کند. در هزیان پخش افکار، فرد مبتلا فکر می‌کند افکارش از رسانه‌ها مثل رادیو و تلوزیون پخش می‌شود. در هزیان انتساب، فرد مبتلا رفتارها و کنش‌های پیرامون خود را به خودش نسبت می‌دهد مثلا فکر می‌کند گوینده اخبار تلویزیون دارد با او صحبت می‌کند و یا اگر در جمعی، دو نفر با صدای آهسته با هم در حال صحبت باشند تصور می‌کند در مورد او حرف می‌زنند. در هزیان خیانت، با اینکه شریک زندگی فرد کاملا وفادار است بیمار باور دارد که وی به او خیانت می‌کند. در هزیان بزرگمنشی، فرد بیمار اعتقاد دارد که استعدادها و توانایی‌های ویژه‌ای دارد که او را از بقیه مردم سرآمد می‌سازد در حالیکه در واقعیت اینطور نیست و او یک فرد عادی است. در هزیان احساس گناه، در حالیکه فرد گناهکار نبوده شدیدا باور دارد که کار خطا و گناهی را مرتکب شده است.

• توهم:

توهم عبارت است از ادراک یکی از حواس پنج‌گانه بدون اینکه منشا خارجی و واقعی داشته باشد که شایع‌ترین آن توهم شنوایی است. یعنی فرد صداهایی را می‌شنود که دیگران قادر به شنیدشان نیستند.  

• اختلال تفکر:

تظاهر آن به صورت گفتارهای بی‌ربط و نامفهوم می‌باشد.

• فقدان انگیزه:

فرد مبتلا هیچ انگیزه‌ای برای انجام فعالیت‌های روزانه ندارد.  

• عدم توانایی در ابراز احساسات:

 یکی از علائم اسکیزوفرنی است که طی آن، فرد مبتلا در واکنش به احساسات مختلف چهره‌ای ماسکه داشته و گاه حتی احساسات را نامتناسب ابراز می‌کند. مثلا در واکنش به یک واقعه غم‌انگیز می‌خندد و بالعکس.

• انزوای اجتماعی:

فرد مبتلا گاها بسیار گوشه‌گیر شده و ماه‌ها و حتی سال‌ها در اجتماع ظاهر نمی‌شود. این خود می‌تواند به دلیل هزیان گزند و آسیب باشد یا عدم وجود مهارت‌های اجتماعی در فرد.

• فقدان بینش:

تقریبا همه افراد مبتلا، نسبت به بیماری خود بینش ندارند چراکه تمامی هزیان‌ها و توهم‌های خود را واقعی می‌پندارند که این خود دلیل بسیار مهمی است که از دریافت درمان امتناع می‌کنند. و گاه بستری اجباری تنها راه درمان این افراد می‌شود.

• مراحل اسکیزوفرنی چیست؟

مراحل اسکیزوفرنی عبارتند از: مراحل اولیه بیماری که هنوز سایکوز بروز پیدا نکرده اما فرد ممکن است دچار افسردگی، اضطراب و یا وسواس باشد. سپس به مرور توهم و هذیان‌ها بروز پیدا می‌کنند و در صورت عدم درمان ممکن است مزمن گردند. اسکیزوفرنی گاهی با درمان یا حتی بدون درمان می‌تواند مدتی تخفیف یابد و بعد از مدتی مجددا علائم آن شعله‌ور شود

 : انواع اسکیزوفرنی عبارتند از

• پارانوئید
• کاتاتونیک
• آشفته
• هیجانی
• نامشخص
• سایر

عامل بیماری اسکیزوفرنی چیست؟

در این اختلال مانند تمام اختلالات روانپزشکی تنها یک عامل مسوب وجود ندارد بلکه مجموعه‌ای از فاکتورها و عوامل، مسوب ظهور این اختلال می‌باشند. عوامل به وجود آورنده اسکیزوفرنی چیست؟

• ژنتیک:

 یکی از عوامل مستعد کننده برای ابتلا به بیماری اسکیزوفرنی فاکتور وراثت است. درحالیکه همانطور که پیش‌تر گفته شد شیوع این اختلال در جمعیت عمومی ۱ درصد است ولی اگر یکی از والدین مبتلا به اسکیزوفرنی باشد این احتمال در فرزند آن‌ها به ۱۰ درصد افزایش می‌یابد.  

• فاکتورهای بیوشیمیایی:

اختلال در بالانس پیام‌رسان‌های شیمیایی مغز می‌تواند باعث اسکیزوفرنی گردد. مهمترین پیام‌رسان بیوشیمیایی مغز در این اختلال دوپامین می‌باشد. داروهای ضد سایکوز که درمان اصلی اختلال اسکیزوفرنی هستند با اثر بر روی دوپامین، اثرات درمانی خود را اعمال می‌کنند. یکی دیگر از مصادیق نقش اختلال بیوشیمیایی در ایجاد اسکیزوفرنی، مشکلات حین بارداری یا زایمان است که باعث آسیب ساختاری به مغز جنین یا نوزاد می‌شود.

• استرس:

وقایع استرس‌زا می‌توانند باعث تسریع در آشکار شدن بیماری اسکیزوفرنی گردند. قطعا این اتفاق در افراد مستعد به ابتلا رخ می‌دهد.

• الکل و سایر مواد:

 درباره رابطه اسکیزوفرنی و مواد مخدر باید گفت الکل و مواد مخدر به خصوص حشیش و آمفتامین می‌توانند آشکارساز سایکوز در افراد مستعد به مبتلای اسکیزوفرنی باشند. همچنین این مواد در عود اسکیزوفرنی نقش بسیار مهمی دارند.

تشخیص این بیماری برعهده روانشناس و روانپزشک است، پس هرشخصی صلاحیت اظهار نظر یا برچسب زدن درباره این بیماری را ندارد.

برای دریافت نوبت از بهترین روانشناس برای بررسی هرچه بیشتر و دقیق تر، به وبسایت دکتر شیرین ولی زاده مراجعه نمایید.